بررسیها نشان داده جراحی تزریق مفصل فاست در برطرف کردن درد و ناراحتی بسیاری از بیماران که به مشکلات این ناحیه از مفصل دچار هستند، موثر است. فرقی نمیکند درد مفاصل به خاطر وارد آمدن یک ضربه ناگهانی، آرتروز یا عارضه پیشرونده مفاصل بروز کرده باشد، این نوع درمان در مدیریت و کنترل علائم بیماری کمک کننده است، اما لازم است از عوارض جانبی و احتمالی تزریق در مفصل فاست مطلع باشید.
تزریق در مفصل فاست یک جراحی غیرتهاجمی به حساب می آید به این معناکه نیازی به ایجاد برشهای عمیق نیست و معمولاً کمتر از 15 دقیقه زمان میبرد. از این رو این جراحی یک گزینه ایده ال برای افرادی است که به دنبال رفع مشکلات مفاصل از طریق یک جراحی جزئی و بی دردسر هستند. با اینحال، این جراحی نیز مثل سایر جراحیها با برخی عوارض جانبی و مشکلات جزئی همراه است. بهترین کار ممکن این است که درباره تمامی گزینه های درمانی با پزشک مشورت کنید و از جزئیات جراحی آگاهی پیدا کنید.
منظور از تزریق در مفصل فاست چیست؟
تزریق مفصل فاست به جراحی گفته میشود که ترکیبی از داروهای بیهوشی و کورتیکواستروئید همزمان از طریق سوزن به مفاصل فاست تزریق میشود. مفاصل فاست شامل تعدادی مفصل میشوند که وظیفه اصلیشان متصل کردن مهره های ستون فقرات به یکدیگر است. هر یک از مهره های کمر دارای دو مفصل فاست هستند، یکی در بالا و یکی پایین مهره که نقش اتصال مهره ها به یکدیگر را دارند. این مفاصل همچون سایر مفاصل بدن در معرض آسیب دیدگی، ساییدگی و پارگی، آرتروز،نت یا ضربه شدید قرار دارند. آسیب دیدگی یا بیماری ممکن است باعث تورم عصبهای مفصل فاست شوند. تورم و آماس میتواند احساس درد و ناراحتی شدید از ناحیه ستون مهره های گردنی، توراسیک (بخش میانی کمر) یا لومبار (بخش تحتانی کمر) را به همراه داشته باشد.
ترکیب دو نوع داروی بیهوشی و کورتیکواستروئید و تزریق همزمان آنها در مفاصل فاست از این جهت اهمیت دارد که تاثیر آن در تسکین درد و ناراحتی دوبرابر خواهد شد. ابتدا پزشک با داروهای بیهوشی موضعی ناحیه مورد نظر را بی حس میکند و از این طریق موقتاً ناحیه آسیب دیده را سر کرده تا بیمار درد نکشد. سپس داروی کورتیکواستروئید تزریق میشود که نقش یک داروی التهاب زای قوی را بازی میکند و مشکلات مفصل را در درازمدت برطرف میسازد. این نوع جراحی غیرتهاجمی کمک زیادی به کاهش التهاب مفصل و بهبود علائم بیماری میکند.
چرا باید تزریق مفصل فاست انجام داد؟
شاید برخی بیماران از فواید تزریق در مفصل فاست آگاهی نداشته باشند و کنجکاوند بدانند چرا پزشک این نوع درمان را به آنها پیشنهاد میدهد. این نوع جراحی غیرتهاجمی سه مزیت مهم دارد:
- درمان از طریق تزریق در مفصل فاست به کاهش التهاب در یکی یا چند مفصل فاست کمر کمک شایانی خواهد کرد.
- این نوع تزریق به پزشکان اجازه میدهد اطلاعات تشخیصی درباره علت، محل و منشاء بروز درد بدست بیاورند.
- این نوع جراحی جایگزین مناسبی برای جراحیهای تهاجمی تر است که با هدف درمان کمردرد انجام میگیرند.
مراجعین بیمار باید به این نکته مهم توجه داشته باشند که تسکین کمردرد از طریق تزریق معمولاً موقتی و کوتاه مدت است و بسته به نتایج اولین جلسه درمانی شاید لازم باشد تزریق در چندین جلسه و با فاصله زمانی انجام گیرد. این نوع درمان جراحی معمولاً جهت معالجه دردهای مزمن ناحیه گردن و کمر کاربرد دارد. روال طبیعی درمان به این صورت است که تزریقهای بعدی با فاصله زمانی نسبتاً طولانی انجام گیرند تا از بروز عوارض جانبی ناشی از تزریق استروئید ازجمله کاهش تراکم استخوانی پیشگیری شود.
نحوه آماده سازی بیمار قبل از شروع درمان
مانند هر درمان جراحی دیگر، بیمارانی که قصد تزریق مفصل فاست را دارند، باید با ریسکهای مربوط به این جراحی آشنا شوند و در مورد تمامی موضوعات مرتبط با داروهای مصرفی و استفاده از هر نوع لوازم بهداشتی قبل از درمان اصلی، در یک جلسه مشاوره با پزشک خود صحبت کنند. احتمال وجود دارد که مصرف برخی داروهایی که از قبل برای بیمار تجویز شده، با داروهای بیهوشی و استروئیدی که پزشک طی جراحی تزریق میکند، تداخل ایجاد کند و به عوارض جانبی یا ریسک خونریزی بیشتر منجر گردد. حتی احتمال دارد پزشک بیماران را از مصرف داروهای مسکن بدون نسخه مانند داروهای رقیقکننده خون یا آسپرین منع کند. بنابراین، دو هفته قبل از تزریق مفصل فاست با پزشک خود صحبت کنید تا دستورالعملهای جامع در خصوص نحوه آمادهسازی قبل از انجام جراحی و پیشگیری از بروز هر نوع ریسک به شما ارائه شود.
علاوه بر این، حتماً درباره تنظیم یک پلن مراقبتی پیشرفته پیش از درمان با پزشک خود صحبت کنید. این پلن پزشک و نزدیکان بیمار را از خواستهها و دستورالعملهای دقیق مراقبت درمانی قبل از جراحی مطلع خواهد کرد. به این ترتیب، بیماران میتوانند با اطمینان بیشتری به درمان خود مراجعه کنند و بهبودی سریعتری را تجربه کنند.
چه اقداماتی حین جراحی تزریق مفصل فاست صورت میگیرد؟
اقدامات آماده سازی جهت آغاز جراحی به این شرح است. پزشک معالج ابتدا پوست و بافت فوقانی مفصل فاست را با تزریق داروهای بیهوشی موضعی بیحس میکند. معمولاً این نوع جراحی نیاز به تجویز قرصهای مسکن ندارد.با کمک ابزار پزشکی موسوم به فلوروسکوپ که مجهز به اشعه ایکس است پزشک سوزنی را از مسیر بافت بیحس شده و به داخل مفصل فاست هدایت میکند. برای اطمینان از قرارگرفتن سوزن در محل آسیب دیدگی همزمان مقداری رنگ کنتراست نیز به مفصل تزریق خواهد شد.زمانی که سوزن جراحی دقیقاً به محل موردنظر رسید جراح ترکیبی از دو داروی آرامبخش شامل داروی بیهوشی موضعی و داروی استروئیدی التهاب زا را به مفاصل فاست تزریق خواهد کرد. طی یک جلسه درمانی ممکن است یک یا چند مفصل تحت درمان قرار گیرند. درصورتی که درد بیمار با انجام تزریق برطرف شد معلوم میشود که مفصل فاست علت اصلی بروز درد و ناراحتی بوده است.
پیش بینی های بعد از تزریق مفصل فاست؟
قبل از انجام تزریق، محل تزریق با استفاده از داروی هوشبری موضعی بیحس میشود. تاثیر داروی بیهوشی معمولاً ظرف چند ساعت از بین میرود و بیمار ممکن است در اطراف محل تزریق کمی درد و ناراحتی احساس کند. این نوع درد معمولاً ظرف یک یا دو روز کاملاً برطرف میشود. علائم بهبودی و کاهش درد و مشکل از ناحیه مفصل معمولاً در 1 تا 5 روز پس از تزریق مشهود خواهد بود. با این حال، نتایج درمان ممکن است در بین بیماران مختلف متغیر باشد. بعضی بیماران تقریباً بلافاصله پس از تزریق بهبودی قابل مشاهدهای را تجربه میکنند، در حالی که برخی دیگر ممکن است بهبودی چندانی را تجربه نکنند.
این نوع درمان جراحی بسیار غیرتهاجمی است و دوره نقاهت پس از آن کوتاه میباشد. استفاده از کمپرس یخ روی محل تزریق مشکلی ایجاد نمیکند، اما بیماران باید در طول چند روز اول پس از تزریق، با عوارض خفیف مدارا کنند. بیماران باید ظرف شش ساعت پس از تزریق از انجام فعالیتهای سنگین، رانندگی، و مصرف داروهای غیرتجویزی پرهیز کنند. اما از سرگیری فعالیتهای روزمره و شخصی بلافاصله پس از انجام جراحی مشکلی ندارد.
به چند جلسه درمانی احتیاج است؟
کسب بهبودی کامل ممکن است از چند روز تا 1 سال به طول بینجامد و این شرایط در بین بیماران متفاوت است. تزریق در مفصل فاست هر 3 ماه یکبار انجام میگیرد. عمل جراحی در کنار یکسری تکنیکهای درمانی مکمل مانند فیزیوتراپی و ورزش درمانی با هدف تقویت عضلات کمر و پیشگیری از بروز مشکلات بعدی، انجام میگیرد.
عوارض جانبی و احتمالی
در این نوع جراحی نیز مثل سایر جراحی هایی که نیاز به تزریق داروی استروئیدی است برخی بیماران را ظرف چند ساعت یا حتی چند روز بعد از عمل تزریق با برخی عوارض جانبی خفیف مواجه میسازد. گهگاهی ممکن است عمل تزریق طی چند روز اول با افزایش درد و ناراحتی از ناحیه مفصل همراه باشد. سایر عوارض جانبی احتمالی عبارتند از:
- افزایش فشار خون
- حساسیت، اضطراب و تغییرات خلق و خو
- بیخوابی
- ضعیف شدن موقتی سیستم ایمنی
- احساس حرارت یا داغ شدن بخصوص در اطراف صورت و گردن
- زیاد شدن اشتها، افزایش وزن و یا انباشتگی مایعات در بدن
تمامی عوارض فوق الذکر بسیار خفیف هستند به شرط آنکه این جراحی توسط یک متخصص دوره دیده و مجرب انجام گردد.