مفصل شانه، یکی از پرحرکتترین مفاصل بدن است که قادر به انجام حرکات مختلفی از جمله حرکات پیچشی، جلو و عقب برای بازوها و حرکات جانبی از سمت بدن است. به همین دلیل، شانه درد میتواند به طور قابل توجهی بر کیفیت زندگی افراد تأثیر بگذارد و باعث درد و ناراحتی شدیدی شود. برای بسیاری از افراد، ساختار و عملکرد مفصل شانه ناشناخته است و اغلب اوقات منبع درد شانه به آسیب روتاتور کاف، یعنی چهار تاندون که حرکات مفصل شانه را انجام میدهند، مربوط میشود. آسیب به این تاندونهای حیاتی میتواند به طور قطعی زندگی روزمره شما را تحت تأثیر قرار دهد.
آیا می خواهید در مورد شانه درد بیشتر بدانید؟ به ادامهی مطلب بروید و این مقاله را تا انتها بخوانید.
برای کسب اطلاعات بیشتر دربارهی درمان شانه درد و یا برای رزرو نوبت در مطب دکتر مهسا مظاهری متخصص طب فیزیکی- توانبخشی با شماره تلفنهای 03132372301 – 09398670202 تماس حاصل فرمایید.
علل شانه درد
دلایل گستردهای وجود دارد که زمینه ساز یک قسمت از درد در شانه است. در بیشتر موارد، علائم درد و ناراحتی نشانهای از موارد زیر است:
تاندونیت روتاتور کاف
شایعترین علت درد شانه، التهاب تاندونهای روتاتور کاف است که ممکن است ظاهراً بدون دلیل مشخصی رخ دهد. در حالی که التهاب تاندونیت ممکن است حاد و کوتاه مدت باشد، اگر اقدامات برای رفع این مشکل انجام نشود، ممکن است برای مدت زمان طولانی نیز ادامه داشته باشد.
سندرم گیرافتادگی روتاتور کاف
یکی از علل دیگر شانه درد، سندرم گیرافتادگی عضلات شانه و روتاتو کاف است. این اتفاق زمانی رخ میدهد که فضای بین آکرومیون و سر استخوان مفصل بازو باریک شود. این سندرم میتواند منجر به التهاب و درد گذرا شود و در برخی موارد برای اصلاح آن نیاز به مداخله جراحی است.
حرکات تکراری
بسیاری از مفاصل مانند شانه تحت حرکات تکراری و در یک جهت خاص قرار میگیرند. نتیجه این حرکت تکراری میتواند پایین آمدن غضروف اطراف مفصل، تخلیه مایع سینوویال (مایعی که مفاصل را روان میکند) یا التهاب ناشی از فرسودگی باشد.
حملات قلبی
بسیاری از مردم وقتی به حملات قلبی فکر میکنند، یک درد فشرده کننده شدید در ناحیه قفسه سینه تصور میکنند، در حالیکه حملات قلبی در واقع میتواند به گردن و شانه نیز کشیده شود. البته، بروز سایر علائم میتواند به تشخیص حمله قلبی کمک کند، بنابراین در چنین شرایطی حتماً به پزشک متخصص خود مراجعه کنید.
آسیب
شانه درد، یکی از شایعترین دردهای مفصلی است که میتواند به طور قابل توجهی بر کیفیت زندگی افراد تأثیر بگذارد. علت اصلی شانه درد، آسیب دیدگی مفصل شانه است که میتواند به دلیل حرکات تحمل بار، فعالیتهای ورزشی و یا در اثر صدمات ناخواسته ایجاد شود. برای ورزشکاران، خطر آسیب دیدن مفصل شانه بسیار بیشتر است، زیرا این فعالیتها ممکن است باعث ایجاد فشار و تنش بر روی مفصل شانه شود. همچنین، بدنسازان نیز به دلیل وجود نقطه مشترک بین مفصل شانه و عضلات سینه، در معرض خطر آسیبهای شانه هستند. در نتیجه، آسیب دیدگی شانهها، علت اصلی شانه درد است که با پیشگیری از این آسیبها و مراقبت از سلامت مفصل شانه، میتوان از این درد و ناراحتی جلوگیری کرد.
بیماری آرتروز
آرتروز و آرتریت روماتوئید هر دو زمینه را برای درد مزمن شانه فراهم میکنند، به این دلیل که آسیب غضروف در اکثر موارد غیرقابل برگشت است. با ساییده شدن این غضروف، استخوان بر روی استخوان برخورد میکند و در نتیجه تورم و درد در محل ایجاد میشود.
در حالی که در گذشته آرتروز با افراد مسن ارتباط داشت اما آرتریت روماتوئید چنین اختلافاتی را نشان نمیدهد و میتواند در کودکان و نوجوانان معروف به آرتریت جوانی نیز رخ دهد.
خار استخوان
اگرچه خارهای استخوانی به طور عمده روی پاها ایجاد میشوند، اما میتوانند روی هر مفصلی تأثیر بگذارند. خارها پیش بینی رشد غیر طبیعی استخوان هستند که بر حرکت طبیعی آناتومیکی تأثیر میگذارند و به طور حتم دامنه حرکت طبیعی را مختل میکنند. این حرکت ممکن است دردناک و به صورت ملتهب شدن مفاصل ظاهر شود.
کپسولیت چسبنده
متلاشی شانه، که به عنوان کپسولیت چسبنده نیز شناخته میشود، به عدم توانایی در حرکت شانه ناشی از انبساط و ضخیم شدن بافتهای همبند اطراف مفصل شانه مربوط است. افراد مبتلا به دیابت، بیماریهای قلبی و تیروئید و همچنین افرادی که شانهشان به مدت طولانی بیحرکت مانده است، بیشتر در معرض خطر ابتلا به این بیماری هستند.
علائم شانه درد
علائم شایع گزارش شده درد شانه عبارتند از:
ضعف عمومی در امتداد بازوها
اغلب دردی که از مفصل شانه منشأ میگیرد، در امتداد آن اندام تابش مییابد و همچنین بر قدرت کلی و ظرفیت تحمل مفصل تأثیر میگذارد. با شانه درد ممکن است حتی هنگام حمل کیسههای خرید بسیار سبک، احساس کنید بازوانتان خسته است و به هیچ وجه قادر به حمل چیزی نیست.
سوزن سوزن شدن بازوی فوقانی
اگر شانه درد در نتیجه فشردگی عصب (معمولاً در ترکیب با گیرافتادگی روتاتور کاف) رخ دهد، ممکن است به طور پراکنده احساس گزگز یا بی حسی در ناحیه بالای بازو کنید. اگر تا به حال دچار خواب رفتگی بازو شدهاید، این بهترین روش برای توصیف احساسی است که تجربه میکنید.
کاهش دامنهی حرکتی شانه
وجود هر گونه اختلال حرکتی و یا ناتوانی در حرکت دادن شانهها (پر متحرکترین مفصل در بدن) غیر طبیعی است. ممکن است بالا آوردن جانبی بازوها موازی با سطح زمین و یا حرکت دورانی بازوها برایتان سخت و مشکل ساز باشد. دلیل این عدم تحرک چیست؟ درد و عدم توانایی در حرکت دادن شانه نشاندهندهی وجود مشکل در مفصل است که باید سریعا به پزشک مراجعه کرد و نباید شانه را تحت فشار قرار داد.
تورم
اگر تورم مفصل شانه به وضوح قابل مشاهده باشد، به احتمال زیاد همراه آن درد شدیدی نیز خواهید داشت. صرف نظر از این مورد، التهابی که به خوبی قابل مشاهده است، نشان دهندهی وجود مشکلی در مفصل شانه است که پزشک میتواند با گوش دادن به شرح حال دقیق بیمار و مطلع شدن از آسیب اخیر، علت شانه درد را تأیید و تشخیص دهد.
تشخیص شانه درد
همانند بسیاری از دیگر موارد درد، پزشک درمانهای مختلفی را بر اساس علت درد شما توصیه میکند. این به دنبال تشخیص آنها است. اگر از دردی رنج میبرید که کیفیت زندگی شما را بسیار تحت تأثیر قرار میدهد، عاقلانه است که برای تشخیص و درمان با یک متخصص درد صحبت کنید. پزشکان دیگری که میتوانند در موارد شدید به شما کمک کنند شامل فیزیوتراپیستها، متخصصان عمل جراحی، پزشک عمومی یا یک متخصص ارتوپدی هستند.
برای شروع، پزشک با شما در مورد قسمت فعلی شانه درد، شدت درد و طول دورهی درد شانه صحبت خواهد کرد. در مرحله بعدی، موارد زیر به تشخیص دقیقتر علت شانه درد به پزشک کمک میکند:
1. انجام معاینه بدنی.
2. بررسی تمام مدارک پزشکی قبلی و موجود.
3. آزمایشات تصویربرداری، مانند اشعه ایکس، ام آر آی، سونوگرافی یا سی تی اسکن.
این آزمایشات تصویربرداری معمولاً برای کمک به تعیین درجه شدت بیماری شما استفاده میشوند. همچنین میتوانند به تعیین دقیق شرایط ناشی از مشکلات ستون فقرات گردنی کمک کنند. هنگامی که پزشک تشخیص مناسب را پیدا کرد، برنامه ریزی درمانی شما میتواند آغاز شود.
درمان شانه درد
روشهای درمانی برای کنترل شانه درد بر اساس عوامل موثر در پیشرفت آن متفاوت است. رویکردهای درمانی معمول، شامل موارد زیر است:
بی حرکتی / استراحت
اغلب اوقات، اگر فرآیندهای التهابی شانه تشدید نشود، شانه درد حاد قابل درمان است. بهترین راه برای رسیدن به این هدف بی حرکتی مفصل شانه و صرف وقت بیشتر برای استراحت است. با توجه به اینکه شانه درد معمولاً هنگام حرکت تشدید میشود، منطقی است که از انجام این کار خودداری کنید تا ببینید آیا درد کاهش مییابد.
کاربرد یخ
استفاده از یخ برای آسیبها یک کمک اولیه است، اما با این وجود عملی بسیار موثر است. بستن ناحیه به مدت حدود 15 دقیقه در هر ساعت باعث کند شدن روند التهابی میشود و سپس شروع به بهبود میکند. ورزشکاران حرفه ای معمولاً پس از یک تمرین یا یک بازی بزرگ در حمامهای یخی خیس میشوند تا روند بهبود را شروع کنند و درد را به حداقل برسانند.
مسکنهای بدون نسخه
اینها شامل استامینوفن، ایبوپروفن و ناپروکسن هستند که به تسکین درد و تورم کمک میکنند. استفاده از این داروها باید به حداقل برسد، زیرا آنها مسیر التهابی طبیعی را که باعث بهبود میشود نیز مختل میکنند.
داروهای تجویزی
اینها ممکن است شامل داروهای مسکن تجویز شده، کورتیکواستروئیدها یا سایر داروها باشند که میتوانند علائم درد و التهاب را درمان و همچنین موارد اساسی را که ممکن است در بروز آن نقش داشته باشند، برطرف کنند.
فیزیوتراپی
فیزیوتراپی میتواند برای تسکین درد شما فوق العاده مفید باشد. در این روش درمانی، درمانگر شما چندین کشش و تمرین کاملاً مشخص را به شما میآموزد. این موارد به تقویت و شل شدن بافت همبند و عضله زیر شانه کمک میکند. اگر تحت فیزیوتراپی قرار گرفتید، باید در وهله اول به دنبال اصلاح مشکل شانه خود باشید. برخی از بیماران ممکن است در دوره اولیه درمان فیزیوتراپی، نیاز به استفاده از داروها داشته باشند، اما این کار برای دوره های کوتاه تر موثر است.
درمانهای کم تهاجمی
اگر گزینههای درمانی بالا، به شانه درد شما کمک نکردهاند، گزینه های کم تهاجمی وجود دارد که میتواند به شما در جلوگیری از جراحی کمک کند. این موارد تا حد زیادی بی خطر بوده و عوارض جانبی اندکی دارند و میتوانند در شرایط سرپایی انجام شوند.
تزریقات داخل مفصلی شانه یک گزینه است. این تزریقها معمولاً حاوی کورتیکواستروئیدهایی هستند که به کاهش التهاب کمک میکنند. این به نوبه خود میتواند به کاهش درد و دامنه حرکت شما کمک کند. آنها گزینه عالی دیگری برای انجام همراه با فیزیوتراپی هستند.
درمانهای جایگزین
چندین روش درمانی جایگزین دیگر برای شانه درد وجود دارد که شامل استفاده از داروهای تجویز شده نمیشود. این روشها شامل طب سوزنی و تزریق پلاسمای غنی از پلاکت یا همان پی ار پی است. این شیوههای درمانی میتوانند بیماران را با عوارض جانبی نسبتاً کمی تسکین دهند. با این حال بر اساس تحقیقات انجام شده، بسیاری از این گزینههای درمانی جایگزین نسبت به سایر روشهای اثبات شده، تسکین درد مشابه و موثری را ندارند.
جراحی
اگر نقایص آناتومیکی (مانند خار یا دررفتگی بدنبال جراحت) که اغلب نشان داده نمیشود، ایجاد شده باشد معمولاً جراحی تنها راه حل این مشکلات است. جراحی تصمیمی نیست که شما به راحتی آن را انتخاب کنید، بنابراین با چند متخصص برای ارزیابی موافقان و مخالفان این روش مشورت کنید.