درمان سیاتیک با ماساژ، درمان‌های فیزیوتراپی و دارو (بدون جراحی)

درد سیاتیک به دردی اشاره دارد که در ناحیه گردن، کمر یا باسن شروع شده و از پشت ران به پایین ساق پا تابش می‌کند. این نوع درد معمولاً ناشی از تحریک یک یا چند عصب تحتانی نخاع است و می‌تواند شدید یا ملایم باشد. علائم سیاتیک ممکن است به دلیل فشار و فشرده شدن عصب‌ها ایجاد شود و اغلب با درد شدید کمر همراه است.

برای جلوگیری از پیشرفت علائم، اقدامات درمانی باید هرچه زودتر آغاز شود. درمان سیاتیک معمولاً با روش‌های درمانی غیر جراحی شروع می‌شود. این شامل فیزیوتراپی، داروها، تزریقات، و یا ترکیبی از این روش‌ها می‌شود. علائم سیاتیک می‌تواند باعث درد، سوزش، بی حسی و ضعف شود، اما خوشبختانه روش‌های موثری برای درمان آن وجود دارد.

در اکثر موارد، سیاتیک حاد ظرف 4 تا 6 هفته بهبود می‌یابد، اما سیاتیک مزمن ممکن است بیش از 8 هفته طول بکشد و نیاز به درمان‌های طولانی‌تر داشته باشد.

چه عواملی باعث درد عصب سیاتیک می‌شود؟ 

شرایطی که منجر به سیاتیک می‌شود:

از آنجا که عصب سیاتیک قلمرو زیادی را پوشش می‌دهد، می‌تواند با شرایط مختلف فعال شود، از جمله:

• فتق دیسک: فتق دیسک معمولا زمانی زخ می‌دهد که مایع ژل مانند دیسک بین مهره‌ای از جای خود خارج شده باشد و باعث فشرده سازی عصب سیاتیک شود.
• تنگی نخاع: باریک شدن ستون فقرات ناشی از افزایش سن یا آسیب دیدگی، باعث فشرده کردن عصب سیاتیک می‌شود.
• بیماری دیسک دژنراتیو: بیماری دیسک دژنراتیو ناشی از سن یا سایر بیماری‌ها یا داروهایی که باعث ضعیف شدن دیسک‌ها می شوند و یکی از دلایل شایع درد عصب سیاتیک است
• اسپوندیلولیستز: وقتی مهره‌ای به جلو بلغزد و به استخوان زیر آن برخورد کند، می تواند با عصب سیاتیک تماس پیدا کند و فشار دردناک وارد کند.
• اسپوندیلیت آنکیلوزان: یک بیماری مرتبط با آرتروز است که باعث التهاب در ستون فقرات و در نهایت همجوشی مهره‌ها می‌شود.
• پوکی استخوان و شکستگی‌های فشاری: شکستگی در مهره‌های ناشی از، از دست دادن استخوان می‌تواند منجر به درد شدید سیاتیک و کمر شود.
• آسیب دیدگی در هر نقطه از طول عصب: آسیب‌هایی که روی عصب سیاتیک تأثیر می‌گذارد می‌تواند شامل شکستگی استخوان‌ها، کشیدگی عضلات یا آسیب دیدگی قابل توجهی از کمر، باسن، ناحیه لگن یا پاها باشد.
• بارداری: بارداری فشار زیادی را بر ناحیه لگن و کمر وارد می‌کند که در نهایت می‌تواند باعث درد عصب سیاتیک شود
• سندرم پریفورمیس: آسیب دیدگی عضله پیریفورمیس که در باسن قرار دارد می‌تواند باعث التهاب عصب سیاتیک شود.

علائم رایج سیاتیک چیست؟ 

درد عصب سیاتیک علائم بسیار مشخصی دارد، از جمله:

انتشار درد ناشی از یک طرف بدن

درد عصب سیاتیک بیش از آنکه در یک ناحیه محدود باشد، از یک جای بدن به قسمت دیگر انتشار می‌یابد. درد می‌تواند از منبع درد به پایین کمر و باسن و پایین ران و ساق پا منتقل شود. گاهی اوقات آن را کاملاً به داخل پا می‌رساند. در بعضی موارد، درد هنگام مسافرت شدیدتر می‌شود. به طور معمول، درد عصب سیاتیک فقط در یک طرف بدن وجود دارد.

سوزن و سوزن یا احساس سوزش و به دنبال آن بی‌حسی

برخی از بیماران درد عصب سیاتیک را مانند سوزن و سوزن خاردار توصیف می‌کنند. برخی آن را به عنوان احساس سوزش درجه پایین تجربه می‌کنند. در مراحل آغازین، این ممکن است بیش از حد آزار دهنده باشد. با ادامه درد، سوزش یا سوزن سوزن شدن ممکن است به بی حسی تغییر کند.

درد لگن

در بعضی موارد، درد مفصل ران می‌تواند در هر دو طرف بدن وجود داشته باشد. بدن به طور طبیعی متناسب با طرف اصلی دردناک تنظیم خواهد شد. این تنظیم می‌تواند باعث عدم تعادل دردناک در هر دو لگن شود.

درد شدید هنگام نشستن یا ایستادن

درد عصب سیاتیک معمولاً در افرادی که به مدت طولانی نشسته یا ایستاده اند، شدت می‌یابد. با تغییر موقعیت، بسیاری از بیماران می‌توانند تسکین موقتی پیدا کنند. اگر این مشکل به‌طور کامل درمان نشود، تسکین درد سیاتیک با تغییر موضع دشوارتر خواهد بود.

در نهایت، بیماران ممکن است ضعف و کاهش حس در اندام‌ها را تجربه کنند. در موارد شدیدتر، اگر درد عصب سیاتیک همراه با از دست دادن کنترل مثانه یا روده باشد، نیاز فوری به مراجعه به پزشک ضروری است، زیرا این ممکن است نشانه‌ای از بیماری جدی باشد.

برای درمان درد سیاتیک چه کاری می‌توانید انجام دهید؟ 

سیاتیک با توجه به علت ایجاد آن باید به گونه ای دیگر درمان شود. حدود 90٪ افراد مبتلا به سیاتیک بدون در نظر گرفتن علت بدون جراحی بهتر می‌شوند. غالباً، درد سیاتیک در طی 3 ماه با کمک درمان محافظه کارانه از بین می‌رود.

درمان‌های اولیه برای درمان سیاتیک 

اقدامات ساده و مراقبت‌هایی از خود برای درمان درد سیاتیک در خانه وجود دارد. اگر علائم شما در عرض چند هفته بهبود نیافت، باید برای درمان سیاتیک به پزشک مراجعه کنید.

در زیر روش‌های درمان درد سیاتیک در خانه ذکر شده است:

• از سرما درمانی استفاده کنید – استفاده از یخ می‌تواند فوراً درد عصب سیاتیک را تسکین دهد، زیرا یخ در کاهش التهاب کمک می‌کند و اسپاسم‌های دردناک عضلانی را که معمولاً همراه سیاتیک هستند، کاهش می‌دهد.
• از گرما درمانی استفاده کنید – گرما باعث جریان خون در ناحیه دردناک می‌شود که روند بهبودی را تسریع می‌کند. به مدت 15 دقیقه به ناحیه دردناک گرما بدهید. گرما درمانی شما را از اسپاسم عضلانی دردناک که با سیاتیک همراه است، تسکین می‌دهد.
• وضعیت بدن خود را بررسی کنید – یک وضعیت اشتباه ممکن است درد سیاتیک را بسیار افزایش دهد. در حالی که وضعیت مناسب یا صحیح به خلاص شدن از فشار ستون فقرات کمک می‌کند و علائم سیاتیک را کاهش می‌دهد. اگر مدت طولانی در یک وضعیت بنشینید یا مدت طولانی روی لپ تاپ کار کنید می‌توانید به راحتی درد سیاتیک را تشدید کنید.
• بهتر بخورید: یک رژیم ضد التهابی که دارای چربی و قند کمی باشد می‌تواند به مقابله با درد سیاتیک کمک کند. اگرچه ممکن است تسکین فوری درد را مشاهده نکنید اما با گذشت زمان یک رژیم غذایی متعادل از غلات سبوس دار، میوه‌ها و سبزیجات و غذاهای محدود فرآوری شده می‌تواند به شما در حفظ وزن سالم و التهاب در بدن کمک کند.
• فعالیت‌ها یا حرکاتی را که ممکن است علائم شما را تشدید کرده و درد سیاتیک را بدتر کند، متوقف کنید و از نشستن به مدت طولانی خودداری کنید.
• استرس خود را مدیریت کنید – استرس یکی از فاکتورهای مهمی است که به کمردرد کمک می‌کند. برخی دانشمندان معتقدند که سیاتیک می‌تواند ناشی از اضطراب عاطفی باشد. در طول استرس، سلول‌های عصبی از اکسیژن بی بهره می شوند و منجر به بروز علائم می‌شود. از این رو، استرس را از خود دور کنید و علائم شما به طور خودکار از بین می‌روند.
• تمرینات تنفسی – برای بهبود وضعیت بدن و کاهش کمر درد مراقبه تمرینات تنفسی انجام دهید.
• داروهایی برای تسکین درد فوری – ممکن است داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی برای تسکین سریع درد سیاتیک موثر باشد.

فیزیوتراپی 

فیزیوتراپی باعث بهبودی می‌شود و خطر آسیب دیدگی به عصب سیاتیک در آینده را کاهش می‌دهد. فیزیوتراپیست می‌تواند به شما کمک کند تا تمرینات هدفمندی را برای نوع درد خاص خود انجام دهید و سپس مطمئن شوید که آنها را درست انجام می‌دهید. برخی دیگر از درمان‌های فیزیوتراپی برای درد سیاتیک، طب سوزنی، ماساژ، تحریک الکتریکی و بریس کمر است:

• طب سوزنی – طب سوزنی یک درمان جایگزین است که می‌توانید برای درمان سیاتیک امتحان کنید.
• ماساژ درمانی – وقتی عضلات تنش دارند، تمایل دارند فشار بیشتری به عصب سیاتیک وارد کنند. ماساژ دادن این عضلات متشنج ممکن است به کاهش فشار عصب سیاتیک کمک کرده و آن عضلات را تسکین دهد. ماساژ درمانی نیز روشی موثر برای درمان درد سیاتیک است.
• تحریک الکتریکی عصب: درمان تحریک الکتریکی عصب از طریق جلد (TENS) درمانی با کنترل بیمار است که سیگنال‌های درد منطقه آسیب دیده را از رسیدن به مغز متوقف می‌کند. مجموعه‌ای از سیم‌هایی از یک دستگاه کوچک به اندازه تلفن همراه به پدهای متصل به بدنه ای که درد در آن قرار دارد، منتقل می‌شوند. بیماران جریان‌های الکتریکی کوچکی را از طریق پدها برای اخلال در سیگنال‌های درد ارسال می‌کنند. بسیاری احساس سوزن سوزن شدن خفیف را گزارش می‌کنند و دریافتند که تسکین درد با این مداخله کم تهاجمی قابل توجه است.
• بریس کمر: استفاده از بریس یا کمربند طبی می‌تواند به تسکین درد سیاتیک کمک کند. مدتهاست که توسط بیماران کمردرد استفاده می‌شود. حتی اگر مطالعات شواهد کافی در مورد کارآیی آنها پیدا نشده باشد، بریس کمر به اندازه کافی معمول و ساده است. بریس کمری سفت و سخت موثرتر است. 89٪ بیماران سیاتیک از استفاده از بریس بهره مند می‌شوند.
• تراکشن: برای بیماران مبتلا به درد حاد، تراکشن ستون فقرات یک نسخه‌ی درمانی برای سیاتیک است. ستون فقرات شما با یک سیستم وزن و بند آزاد انجام می‌شود. انجام کشش حداقل به 60٪ از وزن بدن بیمار نیاز دارد. بیمار هنگام استفاده از این روش باید تحت نظر باشد.

تزریق

بعضی از بیماران ممکن است تزریق در ناحیه درد خود را انتخاب کنند. این تزریق‌ها حاوی یک استروئید ضد التهاب و بیهوشی است. هر دو به تسکین درد کمک می‌کنند، اما از تزریق می‌توان به عنوان یک ابزار تشخیصی نیز استفاده کرد. هنگام تشخیص علت درد سیاتیک، تزریق می‌تواند به تأیید یا رد محل دقیق درد کمک کند.

فرکانس رادیویی 

فرکانس رادیویی از جریان الکتریکی ملایمی استفاده می‌کند که از طریق الکترود وارد شده در یک نقطه استراتژیک در بدن تحویل داده می‌شود. پزشکان برای اطمینان از قرار گرفتن صحیح الکترود در محل درد عصب، از اشعه ایکس یا دستگاه تحت هدایت فلوروسکوپی استفاده می‌کنند. پس از استفاده از جریان الکتریکی، ممکن است استروئید نیز در ناحیه تزریق شود تا التهاب به حداقل برسد. هدف این روش آسیب رساندن به عصبی است که سیگنال‌های درد را ارسال می‌کند و در نتیجه تسکین درد ایجاد می‌شود. این روش، با استفاده از فرکانس رادیویی مداوم و فرکانس رادیویی پالسی، با بررسی‌های مختلف انجام می‌شود تا راحتی و امنیت بیمار را تضمین کند. اگرچه ممکن است ارسال جریان الکتریکی از بدن شما ترسناک به نظر برسد، اما این روش‌ها به منظور کاهش درد و بهبود وضعیت بیمار انجام می‌شوند.

عمل جراحی 

در برخی موارد، ممکن است لازم باشد علت اصلی درد عصب سیاتیک با جراحی برطرف شود. میزان موفقیت مداخلات جراحی در صورت همراهی با بسیاری از رویکردهای فوق، از جمله ورزش هدفمند، رژیم غذایی مناسب و فیزیوتراپی بیشتر است.

ورزش برای درمان سیاتیک 

بهترین روش برای تسکین بیشتر درد سیاتیک، حرکات کششی است که می تواند مفصل ران را از خارج بچرخاند که باعث تسکین می‌شود. تمرینات زیر دقیقاً همین کار را می‌کند:

حالت خوابیده کبوتر 

این ورزش تسکین سریع درد سیاتیک را به همراه دارد.

• به پشت دراز بکشید و پای راست خود را در زاویه راست بالا بیاورید. هر دو دست را روی زانوهای خود فشار دهید و انگشتانتان را قفل کنید.
• پای چپ را بلند کرده و مچ پای راست را در بالای زانوی چپ قرار دهید.
• چانه خود را به سمت قفسه سینه خود محکم کنید طوری که احساس کشیدگی گردن خواهید کرد.
• موقعیت را برای لحظه‌ای نگه دارید و ده بار تمرین را تکرار کنید. این به کشش عضله پیریفورمیس کوچک کمک می‌کند، که گاهی اوقات ملتهب می‌شود و به عصب سیاتیک فشار می‌آورد و باعث درد می‌شود.
• همان تمرین را با پای دیگر انجام دهید.

حرکت کبوتر نشسته

این ورزش باعث کشش گلوتئوس و کمر می‌شود.

• روی زمین بنشینید و پاهای خود را مستقیم در مقابل خود قرار دهید. پای راست خود را خم کنید، مچ پای راست خود را در بالای زانوی چپ خود قرار دهید.
• به جلو خم شوید و سپس به مدت 15 تا 30 ثانیه به جلو خم شوید.
• پای خم شده را با دو دست بگیرید و سه بار ابتدا به یک طرف سپس به سمت دیگر دایره بزنید.
• پایتان را تکان دهید و تمرین را با پای دیگر تکرار کنید.
• این ورزش باعث کشش گلوتئوس و کمر می شود.

حرکت کبوتر به جلو 

این تمرین به طور خاص برای تسکین درد ناشی از سیاتیک طراحی شده است.

• روی زمین زانو بزنید و به زانوها و کف دست خود تکیه دهید.
• پای راست خود را خم کنید، پا پایین باید به صورت افقی با بدن روی زمین باشد. پای راست باید جلوی زانوی چپ باشد.
• پای چپ خود را تا انتهای زمین و در حالی که انگشتان پا روی زمین است، گسترش دهید.
• بازوها را به آرامی جلوی بدن خود دراز کرده و سپس به بازوها بیایید ده بار در این حالت دم و بازدم دهید.
• به آرامی از موقعیت خارج شده و با پای دیگر این کار را تکرار کنید.

حرکت زانو به شانه مقابل 

این کشش ساده به تسکین درد ناشی از سیاتیک، شل شدن عضلات گلوتئال و پیری فرم، که می‌تواند ملتهب شده و عصب سیاتیک را تحت فشار قرار دهد، کمک می‌کند.

• به پشت بخوابید و پاها را دراز کنید.
• پای راست خود را خم کرده و دستان خود را به دور زانو بپیچید.
• پای راست خود را به آرامی از بدن به سمت شانه چپ بکشید. وضعیت را به مدت 30 ثانیه نگه دارید.
• شما باید در این وضعیت احساس راحتی کنید.
• سه تکرار انجام دهید، سپس پاها را عوض کنید.