پارگی دیسک کمر: درمان و بهبود درد پارگی دیسک بدون جراحی

پارگی دیسک معمولاً ناشی از ترکیبی از تحلیل رفتن دیسک و ضربه به دیسک مهره‌ای رخ می‌دهد. وقتی این اتفاق می‌افتد، مواد داخلی دیسک با فشار خارج می‌شود که به آن فتق دیسک می‌گویند. در برخی موارد، مواد به طور کامل از لایه بیرونی دیسک مهره‌ای عبور می‌کنند و منجر به فتق کامل دیسک می‌شوند. این نوع آسیب‌های دیسک معمولاً در قسمت پایین کمر دیده می‌شود و در سایر قسمت‌های ستون فقرات بسیار نادر است. اما خبر خوب این است که در بیشتر موارد، پارگی دیسک به طور خودبخود بهبود می‌یابد.

برای مواردی که بهبودی خودبخودی نمی‌یابند، چندین گزینه درمانی محافظه کارانه برای درمان درد بدون نیاز به جراحی وجود دارد. این گزینه‌ها شامل استراحت و آرامش، داروهای ضد التهاب، گرما درمانی و یخ درمانی می‌شود. در صورت عدم بهبودی با این روش‌ها، ممکن است نیاز باشد که بیمار تحت فیزیوتراپی قرار بگیرد. اما تنها بعد از انجام تمام درمان‌های محافظه کارانه و عدم تسکین درد، باید به جراحی فکر کرد.

علت پارگی دیسک کمر چیست؟ 

ساییدگی و پارگی زیادی توسط دیسک‌های ستون فقرات جذب می‌شود. آنها با گذشت زمان شروع به تحلیل رفتن و تخریب می‌کنند. دلایل عمده پارگی دیسک کمر بیماری دژنراتیو دیسک است. متغیرهای دیگری که ممکن است باعث یا منجر به پارگی دیسک کمر شود عبارتند از:

• تصادف با ماشین
• ضعف در عضلات کمر
• مکانیک بدن و وضعیت بد بدن که باعث استرس دیسک نخاع می‌شود
• فعالیت‌هایی که شامل چرخیدن یا خم شدن زیاد می‌باشد
• نشستن، پیاده روی یا فعالیت طولانی مدت
• آسیب به کمر از زمین خوردن جدی
• حرکات تکراری با زور در بعضی از ورزش‌ها
• تکنیک‌های بد برداشتن اجسام سنگین، مانند خم شدن به جلو برای عقب کشیدن، یک فشار ناگهانی را بر روی دیسک وارد می‌کند.
• چربی شکمی و ثبات کم قلب
• کاهش قدرت اندام تحتانی.
• افراد مستعد ژنتیکی دارای تراکم کمتری از الیاف فیبروکارتلاژین سازنده دیسک هستند.

علائم چیست؟ 

در ابتدا ممکن است هیچ علائمی مشاهده نکنید، اما همانطور که پارگی دیسک مستقیماً بر روی عصب آسیب دیده فشار می‌آورد، می‌تواند علائم زیر را ایجاد کند:

• کمر درد در نزدیکی ناحیه دیسک آسیب دیده
• اگر دیسک آسیب دیده در ناحیه کمر شما باشد، ضعف در ران یا ساق پا دارید
• دردهای تیز و شلیک کننده که از ران و از پشت ساق پا حرکت می‌کنند (سیاتیک)
• سوزن سوزن شدن و بی حسی در پا
• کمر درد که با فعالیت‌های خاص تشدید می‌شود. به عنوان مثال: دیسک تحلیل رفته کمر ممکن است هنگام چرخاندن ستون فقرات درد ایجاد کند. بلند کردن یک جسم سنگین یا خم شدن کمر به جلو باعث درد کمر می‌شود.
• کمر درد که با کم تحرکی طولانی مدت تشدید می‌شود

به ندرت، فشرده سازی ریشه‌های عصب نخاعی می تواند باعث از بین رفتن کنترل مثانه یا روده شود که ممکن است وضعیت جدی تری به نام سندروم دم اسب را نشان دهد. این شرایط نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارد.

پارگی دیسک چگونه تشخیص داده می شود؟ 

اگر بیمار علائم مرتبط با پارگی دیسک را نشان دهد، پزشک ممکن است روش های تشخیصی زیر را تجویز کند:

• تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MR) – بهترین روش کلی برای تصویربرداری از نخاع، ریشه های عصبی، دیسک‌های بین مهره‌ای و رباط‌ها می‌باشد.
• اسکن توموگرافی کامپیوتری (CT) – مجموعه ای از اشعه ایکس، که توسط رایانه جمع می‌شود و به تصاویر 3 بعدی از ساختارهای بدن می‌رسد.
• میلوگرافی – روشی که شامل تزریق رنگ مایع به ستون فقرات و به دنبال آن یک سری اشعه ایکس و اسکن توموگرافی کامپیوتری (T) است. این روش ممکن است تصاویر مفیدی را فراهم کند که تورفتگی کیسه مایع نخاع را ناشی از برآمدگی یا فتق دیسک‌ها یا خارهای استخوان است که ممکن است به نخاع یا اعصاب فشار وارد کند.
• الکترومیوگرافی (EMG) – فعالیت الکتریکی ریشه عصب را آزمایش می‌کند تا به تعیین علت درد کمک کند.

از آنجا که دیسک فتق می‌تواند علائمی مشابه با سایر بیماریهای تخریب ستون فقرات ایجاد کند، پزشک ممکن است انواع روش‌های تشخیصی را برای رد سایر شرایط احتمالی سفارش دهد.

درمان پارگی دیسک کمر چیست؟ 

درمان دیسک پاره شده تنها در مواردی که علامت دار شود، توصیه می‌شود. دیسک‌های مهره ای بدون ایجاد علائم یا درد همراه با پارگی‌های کوچک می‌توانند به عملکرد طبیعی خود ادامه دهند. با این وجود، اگر پارگی دیسک باعث درد، بی حسی، سوزن سوزن شدن، ضعف یا اسپاسم عضلانی شود، ممکن است یک برنامه درمانی پیشگیرانه برای بهبود دیسک یا دیسک‌های پاره شده توصیه شود.

استراحت 

مهم است که بیمار استراحت و خواب مناسب داشته باشد و از انجام هرگونه فعالیتی که باعث تشدید برآمدگی دیسک و علائم آن می‌شود، خودداری کند. بسیاری از پارگی دیسک‌های کوچک می توانند به تنهایی با استراحت و سایر درمان‌های محافظه کارانه بهبود یابند.

سرما درمانی

سرما درمانی به مدت 20 دقیقه و سه بار در روز، به تسکین علائم فتق دیسک کمک می‌کند. برای سرما درمانی می‌توانید از تکه‌های یخ یا بسته های فریز شده در یخچال استفاده کنید. فراموش نشود که یک حوله دور بسته‌های سرد بپیچانید. یخ به تنهایی روی قسمت دردناک منجر به سوختگی می‌شود.

حمام گرم 

حمام یا دوش آب گرم نیز در کاهش درد ناشی از برآمدگی دیسک کمک می‌کند. نمک‌های اپسوم یا روغن‌های اساسی را می‌توان به یک حمام آب گرم اضافه کرد. آن‌ها به تسکین منطقه ملتهب کمک می‌کنند.

داروها 

در برخی موارد، فیزیوتراپی به تنهایی برای رفع کامل درد کمر و پا ناشی از فتق دیسک کافی نیست. در این شرایط، پزشکان ممکن است درمان‌های اضافی را به همراه فیزیوتراپی توصیه کنند تا به حداکثر رساندن مزایای هر دو کمک کنند.

درمان‌های دارویی معمول برای کنترل درد فتق دیسک شامل موارد زیر می‌شود:

• داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن که در کاهش التهاب و درد حاد مؤثر هستند.
• داروهای ضد درد عصبی: برای افرادی که از علائم سیاتیک رنج می‌برند، ممکن است داروهایی مانند گاباپنتین یا پرگابالین تجویز شود تا به طور خاص درد عصبی را کنترل کنند.
• تزریق استروئید اپیدورال: اگر در ابتدا به NSAIDs پاسخ ندهد، پزشک ممکن است داروی استروئیدی مانند کورتیزون را به فضای ستون فقرات تزریق کند. این تزریق باعث می‌شود استروئید به سرعت بیشتری نسبت به داروهای خوراکی، ریشه عصب ملتهب را هدف قرار دهد. در برخی موارد، تزریق‌های استروئیدی می‌تواند به تنهایی درد را به حدی کاهش دهد که درمان فیزیوتراپی را بی‌حس کند و علت اصلی درد را برطرف کند.

چگونه فیزیوتراپی می‌تواند درد ناشی از پارگی دیسک را کاهش دهد؟

پارگی دیسک فتق را می‌توان با فیزیوتراپی با موفقیت درمان کرد. در قرار اولیه شما، فیزیوتراپیست‌ها آزمایش های تشخیصی را برای تعیین ریشه درد شما انجام می دهند و بررسی می کنند که درد شما واقعاً ناشی از پارگی دیسک است یا خیر.

هنگامی که علت درد شما مشخص شد، براساس نیازهای خاص شما یک برنامه درمانی فردی برای شما ایجاد می‌شود. این به طور معمول شامل یک سری کشش‌ها و تمرینات با هدف تسکین درد، بهبود عملکرد و ارتقا روند بهبود طبیعی بدن است. در صورت صلاحدید فیزیوتراپیست، ممکن است درمان‌های اضافی به آن اضافه شود. این شامل:

• کایروپراکتیک تراپی: کایروپراکتیک برای کاهش درد و التهاب، بهبود ترمیم تاندون، بهبود قدرت، افزایش انعطاف پذیری و کنترل استرس‌های عملکردی، از درمان دستی و ورزش درمانی استفاده می‌کند.
• درمان رفع فشار ستون فقرات: سیستم رفع فشار ستون فقرات یک درمان 100٪ غیرتهاجمی است که با استفاده از فناوری رایانه، کشش ملایم رفع فشار ستون فقرات را به یک قسمت خاص آسیب دیده نخاعی ارائه می‌دهد. در طول درمان، فشار دیسک افت می‌کند و نفوذ آب، اکسیژن و مواد مغذی به قسمت نخاعی آسیب دیده وجود دارد که برای بهبودی لازم است.
• درمان دستی: در این روش، پزشک معالج / فیزیوتراپیست با استفاده از دستان خود برای شناسایی نواحی ناکارآمد عضله، رباط یا بافت تاندون استفاده می‌کند. هنگامی که بیمار حرکات خاص بدن را انجام می‌دهد، فیزیوتراپیست فشار معینی را بر ساختارهای تشریحی تحت تأثیر یا مربوطه اعمال می‌کند.
• طب سوزنی: از آنجا که طب سوزنی بر روی سیستم‌های مختلف بدن تأثیر می‌گذارد، برای کمک به درمان انواع بیماری‌ها و اختلال عملکرد بدن مورد استفاده قرار می‌گیرد. می‌تواند برای شرایط مزمن یا حاد مانند کمر درد، سیاتیک و پارگی دیسک کمر استفاده شود.
• ماساژ درمانی: ماساژ بافت نرم همچنین به تسکین علائم برجستگی دیسک کمک می‌کند. ماساژ به شل شدن عضلات تنگ، افزایش گردش خون و همچنین افزایش تولید اندورفین کمک می‌کند. با این حال، استفاده از ماساژ درمانی در درمان برآمدگی دیسک یا سایر مشکلات دیسک، بحث برانگیز است و پس از تأیید پزشک باید با احتیاط استفاده شود.
• لیزر درمانی: لیزر درمانی می‌تواند در معالجه شرایط حاد مورد استفاده قرار گیرد و زمانی موثرتر است که در اسرع وقت بدنبال آسیب اولیه استفاده شود. هرچه سرعت التهاب بدن کاهش یابد، روند بهبودی زودتر شروع می‌شود. لیزر درمانی می‌تواند بسیار سریعتر از سایر مداخلات تسکین دهنده درد به عملکرد طبیعی بدن بازگردد.
• اصلاح وضعیت صحیح بدن – یادگیری وضعیت صحیح بدن و تکنیک‌های ایمن سازی بالاتر می‌تواند به شما در پیشگیری از پارگی دیسک و سایر مشکلات کمر کمک کند.
• تحریک الکتریکی عصب از طریق پوست (TENS) در این نوع درمان از جریان‌های الکتریکی ولتاژ پایین برای تحریک اعصاب برای تسکین درد استفاده می‌شود.

تزریق سلول‌های بنیادی 

روش درمانی با سلول‌های بنیادی شامل استخراج سلول‌های احیا کننده از بدن بیمار و سپس تزریق مستقیم آنها به منطقه آسیب دیده می‌شود. این سلول‌ها قادرند به نوع سلول مورد نیاز برای بهبود تبدیل شوند. اضافه کردن پلاسمای غنی از پلاکت (PRP) می‌تواند با تقویت فعالیت سلول‌های بازساز، اثربخشی کار ترمیم سلول را افزایش دهد. این روش به عنوان یک جایگزین ایمن برای جراحی محسوب می‌شود، زیرا فقط از سلول‌های بنیادی و پلاکت‌های بدن خود بیمار برای درمان استفاده می‌شود. به این معنی که هر فردی، بدون توجه به سن، می‌تواند از این روش درمانی بهره مند شود.

جراحی 

اگر یک سری از درمان‌های محافظه کارانه باعث تسکین درد پارگی دیسک شما نشود، ممکن است پزشک جراحی را به شما توصیه کند. برای رفع فشار عصبی که علائم شما را ایجاد می‌کند می‌توان از جراحی‌های حداقل تهاجمی پارگی دیسک استفاده کرد. این روش‌های سرپایی معمولاً پس از آزاد شدن عصب فشرده، تسکین فوری می‌دهند. زمان بهبودی با درمان حداقل تهاجمی پارگی دیسک بسیار کمتر از جراحی باز سنتی است.