پاها وزن بدن را به دوش میکشند اما معمولا تا زمانی که در پاشنه پای خود دردی احساس نکنید به آن توجهی نمیکنید. درد میتواند از زیر پاشنه پا (فاسییت کف پا) یا پشت پاشنه در تاندون آشیل ایجاد شود. التهاب، تورم و درد از شکایات رایج مرتبط با پاشنه پا است.
آسیب به هر قسمت از پاشنه میتواند بسیار دردناک باشد و التهاب و تورم ایجاد کند. افراد ممکن است در خم شدن پا، ایستادن روی انگشتان پا یا حتی راه رفتن مشکل داشته باشند. آسیب پاشنه نیز ممکن است منجر به احساس سوزن سوزن شدن شود که نیاز به مراقبتهای فوری پزشکی را نشان میدهد و اغلب به توانبخشی با یک متخصص طب فیزیکی نیاز دارد.
هر کسي ممكن است پس از پیاده روی زیاد، آهسته دویدن یا فعالیتهای ورزشی، گاه گاهی دچار درد در پاشنه پا شود که به طور معمول در طی یک روز یا با استراحت از بین میرود. درمان فیزیوتراپی میتواند به بهبود درد پاشنه که در ایستادن، راه رفتن شما تداخل ایجاد ميکند یا به مدت یک هفته یا بیشتر طول میکشد، کمک کند.
ورم کف پا که شایعترین علت درد پاشنه پا است، ناشی از دویدن و آهسته دویدن، چاقی و ایستادن بیش از حد است. درد ممکن است زمانی ایجاد شود که افراد صبح بعد از خواب یا بعد از نشستن طولانی مدت اولین قدمهای خود را برمیدارند.
برای کسب اطلاعات بیشتر درباره ی علت و درمان درد پاشنه پا و یا برای رزرو نوبت در مطب دکتر مهسا مظاهری متخصص طب فیزیکی و توانبخشی با شماره تلفن 03132372301 تماس حاصل فرمایید.
علت درد پاشنه پا
به 6 دلیل شایع درد پاشنه پا نگاهی بیندازید که همه آنها مستقیماً به فعالیتهای روزمره ما مربوط میشوند:
- کفش نامناسب: این مورد دلیل بسیار مهم زخم شدن پاشنه پای شما است. کفش نقش اساسی در حمایت از پا و مچ پا ایفا میکند. اگر هرروز کفش فرسوده، کفش ورزشی کوچک، یا کفش پاشنه بلند میپوشید، وقت آن است که دوباره کفش خود را ارزیابی کنید.
- فشار طولانی مدت که در اثر پیاده روی بیش از حد بر روی پا ایجاد میشود: اگر شغلی دارید که به فعالیت بدنی، برداشتن وسایل سنگین یا حمل جعبههای سنگین نیاز دارد، فشار زیادی که هر روز به پای شما وارد میشود باعث درد پاشته پا میشود. در واقع وزن اضافی بلافاصله به فشار روی پاشنه شما تبدیل میشود که به مرور زمان میتواند مشکلات جدی را رایجاد کند.
- افزایش سریع سطح فعالیتها: اگر تصمیم گرفتهاید که یک دو ماراتن را اجرا کنید، دوچرخه سواری کنید، یا حتی فقط دو برابر همیشه پیاده روی كنيد ممکن است یک اشتباه رایج مرتکب شده باشید: سطح فعالیت شما خیلی سریع افزایش پیدا کرده است. اجازه دهید پاشنههایتان به تدریج با افزایش فعالیت سازگار شود.
- وزن: اضافه وزن بدن اغلب میتواند در درد پاشنهها نقش داشته باشد. اضافه وزن ممکن است باعث ایجاد فشار بر روی پاشنه شما شده و در نتیجه باعث درد میشود.
- ایستادن طولانی مدت: اگرچه نشستن طولانی مدت توصیه نمیشود اما ایستادن براي ساعات طولاني میتواند برای پاشنههای شما مضر باشد، به خصوص اگر روی سطوح سخت مانند آسفالت یا کاشی باشد. افزایش زمان ایستادن شما منجر به تجمع استرس و فشار بر روی پاشنه پا میشود، بنابراین باعث درد میشود.
- راه رفتن غیر طبیعی یا سبک غلط راه رفتن: این موضوع بسیار جالب است و اکثر مردم حتی نمیدانند که نحوه راه رفتن آنها نقشی حیاتی در سلامت پاشنه پا دارد. اگر پای خود را بچرخانید یا به روشی نامتعادل راه بروید، ممکن است پاشنه پا بسیار تحت تأثیر قرار گیرد و بنابراین اغلب باعث درد میشود.
- دویدن یا پریدن بیش از حد
- قوس کف پای زياد، صافی کف پا، راه رفتن غیر عادی
- دیابت باعث افزایش درد پاشنه در افراد مسن میشود
- خار پاشنه پا
درمان درد پاشنه چیست؟
در زیر توصیههایی برای درمان درد پاشنه پا وجود دارد که بسیاری از آنها را میتوانید بلافاصله انجام دهید، سایر موارد به کمک یک متخصص نیاز دارند:
وضعیت خود را ارزیابی کنید
وضعیت بدن، تعادل و تراز مناسب بدن شما برای حفظ سلامتی پاشنهها مهم است. وارد شدن فشار بیش از حد در یک طرف بدن شما به این معنی است که یک یا هر دو پاشنه با فشار اضافی روبرو میشوند، در نتیجه درد ایجاد میشود. برای اصلاح این وضعیت، پاسچر خود را اصلاح کنید. به یک متخصص فیزیوتراپی مراجعه کنید، پیلاتس یا یوگا را امتحان کنید و تلاش آگاهانهای برای ارزیابی وضعیت بدن در طول روز داشته باشید.
کفش خود را تغییر دهید
کفشهایی پیدا کنید که پاشنه پا را پشتیبانی و تقویت کنند. سعی کنید از پوشیدن کفشهای پاشنه بلند خودداری کنید و به تدریج و در صورت لزوم کفشهای جدید را انتخاب کنید. کفشهای راحت و حمایتی برای ورزش ضروری هستند: فقط به یاد داشته باشید، قبل از اینکه سطح فعالیت خود را افزایش دهید، پای خود را با کفش جدید سازگار کنید.
افزایش تدریجی سطح فعالیت
اگر در حال حاضر از فعالیت بدنی، ورزش یا آموزش هیجان زدهاید اما از درد پاشنه پا رنج میبرید، بهترین کاری که میتوانید انجام دهید این است که در فعالیتهای روزمره خود راحت باشید. به آرامی شروع کنید، در نتیجه استقامت عضلات و قدرت پاشنه خود را تقویت کنید تا توان خود را به حداکثر برسانید و درد را ریشه کن کنید.
دردهاي كشنده
پاراستامول (استامینوفن) که شامل نامهای تجاری مانند Panadol، Tylenol یا Actamin میباشد و همچنین داروهای ضد التهابی مانند ایبوپروفن که شامل نامهای تجاری مانند Nurofen، Advil یا Motrin است، میتواند برای تسکین درد مفید باشد. مصرف پاراستامول و ایبوپروفن با هم یک ترکیب مفیدی برای تسکین درد پاشنه است. قبل از مصرف هر دارویی، همواره باید با پزشک خود صحبت کنید تا مطمئن شوید که برای شما بیخطر هستند. همچنین، میتوانید از برخی داروهای ضد درد موضعی مانند کرمهای ضد التهاب نیز استفاده کنید. این داروها را میتوانید بدون نسخه تهیه کنید و در صورتی که دستورالعملهای آنها را دنبال کنید، میتوانند مفید واقع شوند.
يخ
بستن ناحیه با استفاده از کمپرس سرد یا غلتاندن پا روی بطری آب یخ زده به مدت 10 دقیقه میتواند به تسکین درد کمک کند. به یاد داشته باشید قبل از قرار دادن بطری در فریزر، یک چهارم آب آن را بیرون بریزید در غیر این صورت ممکن است منفجر شود. همیشه جوراب بپوشید یا یک حوله نازک روی یخ قرار دهید تا از سوختن پوست با یخ جلوگیری شود.
فیزیوتراپی
فیزیوتراپیست شما میتواند با حرکات کششی خاص، ورزش و حرکات مخصوص گرم کردن که پای شما را برای ورزش و فعالیت آماده میکند، در بهبود آسیب پاشنه پا کمک کند. او میتواند در انتخاب کفش مناسب برای فعالیتهای خاص به شما کمک کند. کفشها بسیار متنوع هستند و کفشی كه برای پیاده روی سنگین مناسب است برای دویدن در ماراتن مناسب نخواهد بود.
- بسیاری از افرادی که دچار اختلال عملکرد مکانیکی در راه رفتن هستند، پای خود را به طور نادرستی حرکت میدهند. فیزیوتراپیست میتواند نحوه راه رفتن شما را هنگام راه رفتن و آهسته دویدن بررسی کند تا تشخیص دهد آیا لازم است ترازبندی پاهای شما مجددا تنظیم شود یا خیر. اگر آرتروز یا بیماریهای مزمن دیگر دارید، او میتواند به شما کمک کند.
- برای تسکین درد و توزیع یکنواخت وزن برای راحتی بیشتر شما، پزشکان دستگاههای ارتوتیک را تجویز میکنند.
- اگر اضافه وزن دارید یا شغل شما نیاز به ایستادن طولانی مدت دارد، متخصص طب فیزیکی میتواند راهحلهای ارگونومیک را برای از بین بردن استرس در کل پا و بقیه بدن توصیه کند.
- دستکاری دستی میتواند برای بهبود انعطاف پذیری و تحرک شما انجام شود. اگر درد پاشنه پا به دلیل ضعف در ناحیه پایین پا یا مفصل ران شما باشد، به روشهای پیشرفته فنآوری برای تقویت آن نواحی و بهبود استقامت نیاز خواهید داشت. درد در پاشنه پا میتواند از ناحیه کمر ناشی شود و تنظیمات ستون فقرات برای تسکین درد در هر قسمت از بدن موثر است.
- ممکن است از ماساژ درمانی و تحریک الکتریکی برای شل شدن عضلات سفت در ساق پا، تسکین درد و کاهش التهاب و تورم استفاده شود. از بریس و وسایل کمکی نیز میتوان برای پشتیبانی بیشتر استفاده کرد. فیزیوتراپیست شما همچنین ممکن است از سوزن خشک، طب سوزنی، شوک درمانی خارج از بدن برای درمان و کاهش خطر آسیب استفاده کند.
- لازم نیست که یک ورزشکار جهانی باشید یا در ماراتن شرکت کنید تا دچار درد پاشنه پا شوید. این مشکل میتواند ناشی از انجام نادرست یک فعالیت، اضافه وزن یا شرکت در فعالیتهای شدید بدون گرم شدن مناسب باشد. فارغ از اینکه منشا درد چه باشد، اگر از قبل جراحتی رخ داده باشد، متخصص طب فیزیکی میتواند به اقدامات پیشگیرانه و درمان کمک کند.
کاپهای پاشنه سیلیکونی
استفاده از کاپ پاشنه سیلیکونی برای برخی از بیماران مفید است. این کاپها جدا از نقش ضربه گیری که دارند، از عضلات ساق پا و تاندون آشیل نیز حمایت میکنند. بنابراین برای جلوگیری و کاهش درد میتوان از آنها استفاده کرد اما نمیتوانند جایگزین مناسبی برای تمرینات کششی ساق پا باشند.
تزریق استروئید
گاهی برای کاهش درد در فاشیای کف پا، از تزریق استروئید استفاده میشود، اما این کار باید با احتیاط بسیار زیاد و تنها توسط یک متخصص انجام شود. زیرا اگر تزریق استروئید به طور تصادفی در پد چربی پاشنه انجام شود، ممکن است باعث آتروفی پد چربی و درد غیرقابل تحمل شود که تقریباً درمان آن غیرممکن است. استروئیدها همچنین میتوانند بافتها را ضعیف کرده و خطر پارگی آنها را افزایش دهند. تزریق استروئید برای بیمارانی که در اسکن MRI آنها میزان زیادی ورم مغز استخوان مشاهده میشود، مفید است. این تورم نوعی کبودی استخوان است و استروئید میتواند برای کاهش التهاب آن مفید باشد.
تزریق پی آر پی غنی از پلاکت
PRP یا درمان با پلاسمای غنی از پلاکت یک روش نوین و پیشرفته برای درمان ورم فاسییت مزمن کف پا و درد کف پا است. در مواردی که فاشیای کف پا به روشهای محافظه کارانه پاسخ نمیدهد، ممکن است میزان خون لازم برای بهبود کافی نباشد یا بافت اسکار مزمن در ناحیه آسیب دیده وجود داشته باشد. به عبارت دیگر، بدن تنها آسیب را شناسایی میکند و تلاش میکند تا وضعیت را به حالت طبیعی برگرداند و برای کمک به التیام بافت آسیب دیده کاری انجام نمیدهد. هدف از انجام روش درمانی پلاسمای غنی از پلاکت، افزایش خونرسانی و فاکتورهای رشد لازم در ناحیه اسکار و آسیب در ناحیه کف پا برای کمک به بهبود است.
این درمان در محیط مطب تحت هدایت سونوگرافی انجام میشود. سونوگرافی به پزشک اجازه میدهد تا مواد را در نقطه دقیق بافت اسکار مزمن تزریق کند. از ناحیه بازو، دقیقاً مانند خونگیری در آزمایشگاه برای تأمین خون لازم استفاده میشود. خون در ماشین مخصوصی چرخانده میشود تا سلولهای PRP از آن جدا شوند و سپس سلولهای غلیظ دوباره به بافت آسیب دیده تزریق میشوند. بیمار پس از تزریق برای جلوگیری از درد و تورم و کنترل استرس در منطقه در طی روند بهبودی، محافظت میشود.